FramE drum – Bęben obręczowy

Bębny obręczowe (en. frame drum) to bębny, których szerokość naciągu jest większa niż głębokość. Bęben obręczowy to jeden z najstarszych instrumentów muzycznych i być może pierwszy wynaleziony rodzaj bębna. Historia bębnów obręczowych sięga czasów przedbiblijnych i związana jest z większością kultur świata na obydwu półkulach. Pojawił się również w Polskiej kulturze, jako tzw. bęben polski.

Gdzie kupić bęben obręczowy? Polecamy znakomitego, uznanego na świecie, polskiego producenta bębnów obręczowych – Jacek Zelazek; oraz jeden z najstarszych i najbardziej cenionych na swiecie wytwórców bębnów obręczowych Cooperman Frame Drums.

Istnieje bardzo wiele rodzajów bębnów obręczowych. Przyjrzyjmy się tu bliżej kilku z najbardziej popularnych:

01. tof miriam

Bęben Tof Miriam jest tradycyjnym instrumentem perkusyjnym wykorzystywanym w muzyce i kulturze bliskiego wschodu, szczególnie w kulturze perskiej. Jest to bęben obręczowy z membraną ze skóry koziej, którą napina się na drewnianej obręczy. Obręcz ma zazwyczaj okrągły kształt i może mieć średnicę od kilku do kilkunastu cali. Tof Mariam był wykorzystywany w różnych kontekstach, od tradycyjnych ceremonii, jako akompaniament do śpiewu i tańca po dziesiejszą muzykę rozrywkową jak ethnojazz.  Co ciekawe uważa się, ze pierwotnie było to bęben na którymgrały kobiety. Jego nazwa może mieć związek z postacią biblijną Maryją (Maryam), choć nie jest to pewne i nie ma jednoznacznego pochodzenia nazwy.

Na Tof Miriam gra się różnorodne rytmiczne wzory, które mogą być używane w różnych gatunkach muzycznych, od tradycyjnych po współczesne. Gra polega na uderzaniu w skórę bębna za pomocą dłoni lub palców. Dziś sposób gry na Tof Miriam obfituje w wielość różnorodnych technik, niekiedy zapożyczonych z innych wschodnich instrumentów perkusyjnych.

Bęben Tof Miriam ma swoje głębokie korzenie w kulturze Bliskiego Wschodu i stanowi ważny element tradycyjnej muzyki arabskiej. Jego rola i technika gry są integralnymi częściami dziedzictwa muzycznego regionu. Informacje na temat tego instrumentu często opierają się na badaniach etnomuzykologicznych oraz na tradycji ustnej i artystycznej przekazywanej z pokolenia na pokolenie.

02. BENDIR

Bendir dziś bardzo popularny w Maroku, występuje w prawie całej Afryce północnej, na Bliskim Wschodzie i w Turcji. Bendir ma antyczne korzenie sięgające czasów cywilizacji mezopotamskiej i egipskiej. Bendir znaczy ponoć duży bęben obręczowy, ręczny. Pod skórą montuje się metalowe żyłki, które wprowadzone w drżenie poprzez uderzenie wydają charakterystyczny rzężący odgłos. Na Bendirze gra się przeważnie w tak zwanym stylu „Upright”, co oznacza, że bęben trzyma się uniesiony w górze. Kciuk ręki niedominującej umieszcza się w specjalnej dziurze lub wnęce w ramie. Ręce muzyka jednocześnie przytrzymują bęben i na nim grają.

Bębny Bendir przybierają bardzo różne rozmiar. Mogą mieć średnicę od kilkunastu do nawet kilkudziesięciu centymetrów. Dziś produkuje się bębny Bendir z różnymi rodzajami strojenia: na śrubki, na pompowaną dętkę lub z naciągiem linowym. Dawniej na ogół bębny te stroiło się ciepłem ogniska.

03. Daf

Daf to bęben obręczowego pochodzący z rejon Bliskiego Wschodu i Azji Południowo Zachodniej (Iran, Afganistan, Azerbejdżan, Tadżykistan, Uzbekistan). Uważa się, że pierwotnie był używany podczas ceremonii i rytuałów Sufickich. Na ogół jest to bęben dość dużych rozmiarów w węższą ramą a wewnątrz pod skórą ma zamocowane metalowe kółka, które rezonują o skórę podczas gry. Co charakterystyczne, grając na bębnie używa się również metody podrzucania by uzyskać dodatkowy akcent rytmiczny wytworzony przez metalowe kółeczka.